Αλλαγές σε ενισχύσεις, «πράσινη» στροφή.
Στις Βρυξέλλες στρέφεται για μία ακόμη φορά το ενδιαφέρον των αγροτών, καθώς ολοκληρώνονται οι διαδικασίες για να θεσπιστούν οι κανόνες που θα διέπουν τη νέα Κοινή Αγροτική Πολιτική (Κ.Α.Π.) η οποία θα τεθεί σε ισχύ την περίοδο 2014 – 2020. Θα πρέπει να σημειωθεί πως για το μεγαλύτερο μέρος των νέων ρυθμίσεων που αφορούν στις άμεσες ενισχύσεις, η εφαρμογή της νέας ΚΑΠ θα γίνει τον Ιανουάριο του 2015. Πάντως η Ευρωπαϊκή Επιτροπή έχει προχωρήσει σε επεξηγήσεις για τις λεπτομέρειες εφαρμογής της νέας ΚΑΠ.
Οι αλλαγές της νέας ΚΑΠ
Στη δημοσιότητα έδωσε την περασμένη Παρασκευή, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή το κείμενο με την επεξήγηση των βασικών στοιχείων που αφορούν στη μεταρρύθμιση της Κοινής Αγροτικής Πολιτικής. Το κείμενο περιλαμβάνει ευρεία αναφορά στους μεταβατικούς κανόνες για το 2014, δεδομένου ότι η εφαρμογή της νέας ΚΑΠ, αναφορικά με τις άμεσες επιδοτήσεις, θα ξεκινήσει τον Ιανουάριο του 2015.
Όπως αναφέρει το κείμενο της Κομισιόν, το κείμενο στηρίζεται κυρίως στα συμφωνηθέντα από τον περασμένο Ιούνιο και βάσει των προτάσεων, η συμφωνία αφορά τέσσερις βασικούς κανονισμούς του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου για την Κοινή Αγροτική Πολιτική, οι οποίοι αφορούν:
- τις άμεσες ενισχύσεις,
- την ενιαία Κοινή Οργάνωση Αγοράς (ΚΟΑ),
- την αγροτική ανάπτυξη και
- έναν οριζόντιο κανονισμό για τη χρηματοδότηση, τη διαχείριση και τον έλεγχο της ΚΓΠ.
Άμεσες Ενισχύσεις
Σύμφωνα με το κείμενο της Κομισιόν, οι ενισχύσεις δεν θα δίδονται πλέον ανά κράτος – μέλος της Ευρωπαϊκής Ένωσης με βάση ιστορικές αναφορές. Επιπλέον με την «πράσινη» στροφή που επιχειρείται σε ευρωπαϊκό επίπεδο, ένα σημαντικό μερίδιο της επιδότησης θα συνδέεται πλέον με την παροχή δημόσιων περιβαλλοντικών αγαθών.
Όσο για το καθεστώς βασικής ενίσχυσης, το κράτος θα διαθέτει έως και 70% των εθνικών κονδυλίων για τις άμεσες ενισχύσεις, αφού αφαιρεθούν φυσικά οι πριμοδοτήσεις για διάφορα προγράμματα (π.χ. νέων γεωργών, μειονεκτικών περιοχών κλπ.) και οι συνδεδεμένες.
Παράλληλα, επιχειρείται σύγκλιση σε ευρωπαϊκό επίπεδο, με προοδευτική αύξηση των ενισχύσεων στα κράτη που τώρα υπολείπονται – κάτι που φυσικά δεν συμφέρει την Ελλάδα.
Το παράδειγμα της ζάχαρης
Κεντρική στόχευση για την Ε.Ε. αποτελεί η ανταγωνιστικότητα τόσο εντός Ευρώπης όσο και παγκόσμια. Ιδιαίτερα στην περιοχή των Σερρών, ενδιαφέρει το παράδειγμα της ζάχαρης που κατά κόρον έχει χρησιμοποιηθεί τις τελευταίες ημέρες, κατά τις ευρωπαϊκές διαβουλεύσεις. Ότι δηλαδή η μεγάλη προσφορά θα ωφελήσει τους καταναλωτές. Για να ενισχυθεί όμως, η ασφάλεια, θα πρέπει να παραμείνουν οι διατάξεις για τις συμφωνίες μεταξύ ζαχαρουργείων και παραγωγών. Κατά συνέπεια, για την περίοδο μετά τις ποσοστώσεις, η λευκή ζάχαρη θα εξακολουθήσει να είναι επιλέξιμη για ενίσχυση χωρίς ιδιωτική αποθεματικοποίηση.
Αγροτική Ανάπτυξη
Αναφορικά με την αγροτική ανάπτυξη, τα κράτη – μέλη θα εξακολουθήσουν να καταρτίζουν προγράμματα, βάσει των δικών τους αναγκών, που θα συγχρηματοδοτούνται από τα εθνικά κονδύλια. Ιδιαίτερη βαρύτητα θα δοθεί – σύμφωνα πάντα με την Κομισιόν – στην προώθηση της μεταφοράς γνώσεων και καινοτομίας, βελτίωση της ανταγωνιστικότητας όλων των τύπων γεωργίας, και της βιώσιμης διαχείρισης των δασών, προώθηση της οργάνωσης της αλυσίδας τροφίμων - συμπεριλαμβανομένης της μεταποίησης και της εμπορίας - και της διαχείρισης κινδύνου, αποκατάσταση, διατήρηση και ενίσχυση των οικοσυστημάτων, προώθηση της αποδοτικότητας των πόρων και της μετάβασης σε μια οικονομία χαμηλών εκπομπών άνθρακα, προώθηση της κοινωνικής ένταξης, της μείωσης της φτώχειας και της οικονομικής ανάπτυξης στις αγροτικές περιοχές.
Οριζόντιος κανονισμός
Τέλος, θα τεθεί σε εφαρμογή οριζόντιος κανονισμός με αύξηση ελέγχων όπου διαπιστώνεται πρόβλημα, συμβουλευτικές υπηρεσίες σε γεωργικές εκμεταλλεύσεις, διαφάνεια από τις κρατικές υπηρεσίες προς όλους τους αγρότες, παρακολούθηση και αξιολόγηση της πορείας της ΚΑΠ, ανά τετραετία, όσον αφορά τους κύριους στόχους της: βιώσιμη παραγωγή τροφίμων, βιώσιμη διαχείριση των φυσικών πόρων, και ισορροπημένη εδαφική ανάπτυξη.